Vermoeidheid bij diabetes komt veel voor. Vooral bij diabetes type 1 maar ook diabetici met ouderdomsdiabetes (diabetes type 2) hebben er last van. Bij diabetes type 1 gaat het vaak over chronische vermoeidheid. Belangrijk hierbij is ongetwijfeld wat we er zelf kunnen aan doen om deze vermoeidheidsklachten zoveel mogelijk te verminderen. Helpt een aangepaste gedragstherapie, een aangepast voedingspatroon of beiden? We zochten het voor je uit.
Wat zijn de belangrijkste oorzaken van vermoeidheid bij diabetes en wat kunnen we er zelf aan doen?
Maar liefst de helft van alle patiënten met diabetes type 1 kampt met vermoeidheid. Ze zijn zo moe dat ze zelfs niet meer in staat zijn om hun dagelijkse activiteiten uit te voeren. Dat heeft zowel een nadelige invloed op hun professioneel als op hun sociaal leven. Wanneer daar niets aan gedaan wordt raken ze uiteindelijk zelfs volledig geïsoleerd. Dat is zelfs hun belangrijkste klacht. Patiënten met ouderdomsdiabetes of diabetes type 2 krijgen ook met vermoeidheidsklachten af te rekenen maar wel minder dan bij diabetes type 1.
Oorzaak van vermoeidheid bij diabetes
Omdat onze lichaamscellen onvoldoende energie krijgen ontstaat vermoeidheid bij diabetes. Er is wel te veel bloedsuiker maar ons lichaam kan dat niet gebruiken als energie. Dat gebeurt bij gebrek aan insuline of als we niet goed reageert op dit hormoon. Dan ben je dus ongevoelig voor insuline en ben je insulineresistentie.
Vermoeidheid bij diabetes als gevolg van een onstabiele bloedsuikerspiegel
Vermoeidheid bij diabetes heeft meerdere oorzaken. Een ervan is een onstabiele bloedsuikerspiegel. Dat heeft heel veel te maken met wat we eten of het makkelijk wordt verteerd op niet. Voedingsmiddelen bevatten ook verschillende soorten en hoeveelheden suikers of koolhydraten. Voedingsmiddelen met een hoge concentratie snelle koolhydraten (vooral suiker en zetmeel) doen onze bloedsuikerspiegel sneller stijgen dan producten met trage koolhydraten zoals volkorengranen en volkorenproducten. Vetten en eiwitten hebben de minste invloed op onze bloedsuikerspiegel. Ze kunnen wel langzaam worden omgezet in bloedsuikers. Voor een gelijkmatig energieniveau is vooral een stabiele bloedsuikerspiegel nodig.
Dit kun je zelf doen voor een stabiele bloedsuikerspiegel
Ontbijt met veel eiwitten
Eiwitten geven ons snel een voldaan gevoel wat zorgt voor een stabiele bloedsuikerspiegel. Een stevig ontbijt met veel hoogwaardige eiwitten doet ons overdag veel minder eten en vermindert tegelijk onze trek in zoet. Eet bij je ontbijt bijvoorbeeld twee hard gekookte eieren of een omelet. Een bananenpannenkoek met twee eieren en een banaan is een uitstekend alternatief. Avocado, onbewerkte noten, zaden en pitten en volle natuuryoghurt, Griekse yoghurt of kwark zijn ook rijk aan eiwitten.
Lees ook: Minder koolhydraten eten een goed idee voor diabetici?
Eet voldoende vezels
Vezelrijke koolhydraten worden veel trager afgebroken en verhogen onze bloedsuikerspiegel geleidelijk. Vezelrijke koolhydraten zijn vooral peulvruchten (erwten, alle soorten bonen, groentekiemen, mais, kapucijner, linzen en kikkererwten), volle granen (haver, zemelen, boekweit, gierst), verse groenten
Gebruik meer citroen of appelazijn
Ze maken je gevoeliger voor insuline waardoor de glucose uit ons bloed goed door de cellen gebruikt worden. Meng twee eetlepels appelazijn in een groot glas water. Drink bij voorkeur voor je ontbijt een groot glas water met vers geperst citroensap dat brengt je vetverbranding snel weer op gang.
Voeg kaneel toe aan je eten
Kaneel houdt namelijk onze bloedsuikerspiegel stabiel en vermindert onze trek in zoet. Voeg kaneel toe aan zelf gemaakte havermoutpap, een bananenpannenkoek of aan een zelf gemaakte smoothie.
Gebruik regelmatig kokosolie
Kokosolie bevat gezonde vetzuren. Die worden onmiddellijk omgezet in energie, namelijk ketonen. Ons brein functioneert het best met een combinatie van glucose en ketonen. Kokosolie verzadigt snel en geeft dus onmiddellijk energie zonder onze bloedsuikerspiegel te verhogen. Meng kokosolie door je zelf gemaakte smoothie, gebruik het om te bakken of neem twee theelepels tussen de maaltijden.
Lees ook: Suikervrije dranken drinken als afwisseling met water
Vermijd snelle suikers
En eet zo weinig mogelijk snoek, koekjes, gebak, chips, alle soorten wit brood, witte deegwaren en rijst en aardappelen. Drink ook zo weinig mogelijk frisdranken.
Beperk de consumptie van fruit
In tegenstelling met verse groenten eet je fruit niet onbeperkt vanwege de aanwezigheid van fruitsuikers. Eet niet meer dan drie verschillende stukken fruit per dag. Eet zo weinig mogelijk gedroogd fruit en drink zo weinig mogelijk kant en klare fruit- en vruchtensappen en light dranken.
Gebruik de juiste onverzadigde vetten en vetzuren zoals omega 3
Die vind je vooral in vette soorten vis zoals in wilde zalm, paling, tonijn, forel, kabeljauw, schol, schelvis, heilbot, tarbot, dorade, makreel, sardienen, haring en in ansjovis
Beweeg meer op een nuchtere maag en na het eten
Zo verbrand je meer koolhydraten uit je voeding, verlaag je de bloedsuikerspiegel en reageer je beter op insuline. Je haalt de meeste voordelen uit bewegen op een nuchtere maag en na (iedere) maaltijd.
Slaap voldoende
Dat hangt van meerdere factoren af en verschilt dus van persoon tot persoon. Acht uur slaap per nacht is ideaal maar sommige hebben al genoeg aan dier uur slaap terwijl anderen nog niet genoeg hebben aan tien uur. Ontspan ook regelmatig om je stress onder controle te houden.
Vermoeidheid bij diabetes: Onze inspanningen en de gevolgen voor onze bloedsuikerspiegel
Vooral de hoeveelheid energie uit onze voeding heeft een belangrijke invloed op onze bloedsuikerspiegel. Dat is ook het geval met de hoeveelheid energie wie we gebruiken. Bij lichte en regelmatige inspanningen maken we regelmatig kleine hoeveelheden bloedsuiker uit de vrij. Bij plotse en zware inspanningen hebben we veel meer energie nodig en is het veel moeilijker om onze bloedsuikerspiegel stabiel te houden. Regelmatig rustig sporten of bewegen is uitstekend voor een constante en dus stabiele bloedsuikerspiegel.
Stress zorgt ook voor een onstabiele bloedsuikerspiegel
Dat stress een slechte invloed heeft op onze gezondheid en ons lichaamsgewicht weten we al langer. Om stress de baas te kunnen hebben we vaak extra energie nodig. Ons lichaam zorgt daarvoor door meer glucose vrij te maken. Dat gebeurt met de hulp van stresshormonen zoals adrenaline en cortisol.
Gedragsproblemen
Samen met een tekort aan slaap zijn gedragsproblemen andere en veel voorkomende oorzaken van vermoeidheid bij diabetes. Het gaat dan vooral gaat dan vooral over je machteloosheid tegenover vermoeidheid. Een ‘cognitieve gedragstherapie’, door een psycholoog kan een oplossing bieden. Deze aangepaste therapie is vooral doeltreffend bij diabetici met nog andere chronische aandoeningen. Gedragsfactoren speelt een belangrijke rol bij mensen met diabetes type 1 die kampen met chronische vermoeidheid. Mogelijk is cognitieve gedragstherapie een effectieve behandeling. Dat schrijven onderzoekers van het UMC St Radboud in Diabetes Care.
Gedragsfactoren
Vermoeidheid bij diabetes: Gedragstherapie tegen vermoeidheid
De onderzoekers hadden daarbij vooral aandacht aan de mogelijke oorzaken voor deze vermoeidheid. Daarna ontwikkelden ze met Dia- Fit een therapie om aan die vermoeidheid iets te doen. Bij bijna 80 procent van de deelnemers aan deze therapie hadden na afloop weinig of geen last meer van hun ernstige vermoeidheid. Symptomen van ernstige vermoeidheid zijn vooral:
- Depressieve gevoelens
- Pijn
- Ernstige slaapproblemen,
- Weinig of geen controle over opkomende vermoeidheid
- Een gebrek aan vertrouwen voor de zelfzorg bij diabetes
Vermoeidheid bij diabetes: lichamelijk en mentale vermoeidheid
Mentale vermoeidheid
Diabetes vraagt veel van de patiënten, zeker als je nog professioneel actief bent. Zo zijn ze constant, letterlijk dag én nacht, bezig met het onder controle houden van hun bloedglucosewaarden. Dat zorgt ongetwijfeld voor mentale vermoeidheid. Dat kost heel wat energie.
Lichamelijke vermoeidheid
Mentale vermoeidheid maakt ons zeker ook lichamelijk moe. Samen zorgt dit dus voor een algehele vermoeidheid. Dan hebben we zelfs geen voldoende energie om eenvoudige en alledaagse zaken tot een goed einde te brengen, laat staan om nog professioneel actief te zijn.
Vermoeidheid bij diabetes: Cognitieve gedragstherapie
Er werd nu een cognitieve gedragstherapie ontwikkeld voor personen met diabetes en chronische vermoeidheidsklachten. De behandeling bestaat uit online opdrachten en gesprekken met een therapeut. Samen pak je de gedachten en het gedrag aan die de vermoeidheid veroorzaken en in stand houden. Deelnemers krijgen oefeningen en tips om hun activiteiten beter te verdelen, lichamelijk actief te blijven, beter met hun diabetes om te gaan en hun slaap-waakpatroon te verbeteren.
Conclusie
Het combineren van deze cognitieve gedragstherapie en je bloedsuikerwaarden zoveel mogelijk onder controle houden is de meeste manier om vermoeidheid bij diabetes te voorkomen of sterk te verminderen.
Vermoeidheid bij diabetes doe je door gezond te eten. Aangepaste tips en recepten vind je zeker in ‘Twintig dagen zonder suiker van Ria Kamelle.
Zo ben je in slechts 20 dagen suikervrij!
De positieve effecten van suikerarm eten zul je vlug aan je buikomtrek en aan je lichaamsgewicht merken!
Suikervrij eten = grootste winst + blijvend resultaat
In amper 20 dagen definitief verlost raken van je suikerverslaving dat wil jij toch ook? In deze korte periode raak je ook gemiddeld tot 5 kilo en één kledingmaat kwijt.
Hoe dat kan zonder honger lijden of calorieën tellen lees je HIER.
